Quote from Thiên Phong MMO on 23/07/2025, 11:15 am

Gần đây, nhiều người bắt đầu sử dụng các công cụ như ChatGPT để trút bầu tâm sự, xin lời khuyên về cảm xúc, thậm chí để… trị liệu tâm lý. Nhưng bạn có thực sự hiểu chuyện gì đang xảy ra sau hậu trường?

Khi bạn kể hết mọi bí mật thầm kín cho một AI, nghĩa là bạn vừa trao toàn bộ thông tin cá nhân nhạy cảm cho một mô hình đang được huấn luyện liên tục từ dữ liệu người dùng. Và điều đó có thể dẫn đến những hệ quả bất ngờ.

Bí mật của bạn có thể trở thành nguyên liệu cho... tiểu thuyết

Ví dụ, bạn lên ChatGPT và chia sẻ rằng:

“Tôi làm việc ở công ty A. Có một đồng nghiệp đang làm giả sổ sách kế toán. Tôi nên làm gì đây?”

Sau đó, một người khác – một tác giả – yêu cầu ChatGPT viết một cuốn tiểu thuyết kịch tính về môi trường công sở. AI có thể, dựa trên dữ liệu đã huấn luyện (gồm cả những đoạn chat trước đây), tạo ra một câu chuyện có nét tương đồng với lời tâm sự của bạn. Và rồi, những tình tiết bạn tưởng là riêng tư – rất có thể sẽ xuất hiện trong một tác phẩm do AI sinh ra.

Nguy cơ không dừng lại ở đó

Dù bạn không bị nêu tên cụ thể, nhưng việc trích xuất thông tin từ mô hình không phải là điều bất khả thi. Trong nhiều thử nghiệm, một số người đã dùng kỹ thuật “prompting” tinh vi để khiến AI vô tình tiết lộ dữ liệu từng được dùng trong quá trình huấn luyện – bao gồm cả đoạn chat của người khác.

Điều này đồng nghĩa với việc:
Bạn không thể kiểm soát cách thông tin cá nhân của mình sẽ bị AI "tiêu hóa", "học hỏi", và "tái sử dụng" như thế nào.

Vậy có nên dùng AI để trị liệu?

Câu trả lời thẳng thắn: Không.

AI không phải là bác sĩ tâm lý, càng không phải là người giữ bí mật cho bạn. Nó là một cỗ máy học từ dữ liệu – và dữ liệu đó có thể bao gồm cả lời tâm sự của bạn, rồi vô tình bị tái xuất hiện ở nơi bạn không hề mong muốn.

Hãy tỉnh táo khi sử dụng công nghệ

Trước khi chia sẻ điều gì đó mang tính riêng tư với một mô hình AI, hãy luôn nhớ: Bạn đang nói chuyện với một hệ thống thu thập và học hỏi thông tin.

Sự tiện lợi không bao giờ miễn phí. Khi bạn "thoải mái" chia sẻ mọi thứ, có thể chính bạn là người đang trả giá – bằng sự riêng tư của mình.