Loom – một ứng dụng quay video màn hình mang tính cách mạng với những tính năng dễ sử dụng và chia sẻ nhanh chóng – đã đi từ một ý tưởng nảy sinh vào năm 2015 đến thương vụ bán lại trị giá 975 triệu USD cho Atlassian vào năm 2023. Nhưng phía sau con số ấn tượng đó là một hành trình dài đầy cảm xúc, thử thách và quyết tâm.
Câu chuyện của Joe Thomas cùng các đồng sáng lập Shahed và Vet không chỉ truyền cảm hứng mà còn mang nhiều bài học quý giá cho các nhà sáng lập trẻ.
Từ Cơ Hội Tình Cờ Đến Quyết Định Lấn Sân Vào Công Nghệ
Joe Thomas bắt đầu câu chuyện sự nghiệp của mình không phải ở công nghệ mà là ở lĩnh vực kinh tế. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 đã làm lay động niềm tin của anh vào ngành này. Khi còn là sinh viên, Joe khởi đầu với một agency thiết kế nhỏ, nơi anh đã học cách tạo ra các sản phẩm web, làm việc với các khách hàng tại Los Angeles và nhanh chóng nhận ra rằng mô hình agency chỉ mang lại giá trị tuyến tính: thời gian làm việc quy đổi thành tiền.
Nhưng khi Joe gặp Vet – người tình cờ ghé nhà anh trong chuyến đi bằng xe máy từ San Francisco xuống San Diego – mầm mống sáng tạo dần nảy nở. Một cuộc trò chuyện kéo dài hàng giờ liền đã thuyết phục Joe rằng họ có thể xây dựng thứ gì đó lớn lao hơn. Cùng với Shahed, họ bắt đầu làm việc theo hướng tập trung vào sản phẩm phần mềm, với tham vọng thay đổi cách mọi người làm việc và giao tiếp.
Những Lúc Khó Khăn Và Quyết Định Pivot
Câu chuyện của Loom không bắt đầu với Loom. Năm 2015, nhóm tạo ra sản phẩm đầu tiên mang tên OpenTest, một nền tảng kiểm tra người dùng với mục tiêu tạo ra UI/UX tốt hơn và mạng lưới tester chất lượng. Nhưng OpenTest gặp vấn đề lớn: chu kỳ bán hàng quá dài và nhóm sáng lập – không ai có kinh nghiệm bán hàng doanh nghiệp – cảm thấy lạc lối.
Những phản hồi ban đầu từ khách hàng cũng chỉ ra một điều thú vị. Người dùng tỏ ra không hứng thú với nền tảng khảo sát mà lại bị thu hút bởi tính năng quay video kèm bong bóng camera, được tích hợp để họ ghi lại phản hồi. Điều này dẫn nhóm đến quyết định pivot lần thứ hai: tách tính năng quay video làm sản phẩm riêng biệt, dẫn đến sự ra đời của OpenVid – phiên bản tiền thân của Loom ngày nay.
Sự Ra Đời Của Loom Và Những Phản Hồi Ý Nghĩa
Tháng 6 năm 2016, nhóm chính thức ra mắt Loom. Lúc đó, họ chỉ còn 14 ngày runway, với tất cả tài sản cá nhân đã dồn vào dự án. Nhưng chính sự khan hiếm này là động lực. Những ngày đầu tiên sau khi launch, lượng người dùng tăng trưởng tự nhiên, điều chưa từng thấy với các dự án trước đó. Joe nhớ lại khoảnh khắc kiểm tra bảng phân tích dữ liệu vào sáng sớm: “Tôi biết chúng tôi đã làm đúng, nhưng không biết chính xác bằng cách nào.”
Khác biệt lớn nhất của Loom nằm ở việc video được render ngay lập tức, thay vì phải tải về rồi đăng tải lên một nền tảng khác. Đây là điểm mà Vet đã kiên quyết nhấn mạnh, khác biệt hoàn toàn với những công cụ cũ khiến người dùng mệt mỏi bởi quy trình phức tạp.
Vì Sao Loom Chọn Con Đường Phát Triển Sản Phẩm Dẫn Đầu (PLG)?
Thay vì lao vào xây dựng đội ngũ bán hàng, nhóm kiên định với hướng tiếp cận “sản phẩm tự phát triển”. Những quyết định nhỏ, nhưng chiến lược, đã giúp Loom nổi bật. Ví dụ, họ đặt video first view làm chỉ số ưu tiên. Đối với họ, việc ai đó xem video từ Loom lần đầu tiên quan trọng hơn cả số lượng video được tạo. Chỉ số này đảm bảo rằng sản phẩm thực sự hữu ích và mang lại giá trị tức thì.
Những Quyết Định Khó Khăn: Horizontal Hay Vertical?
Một trong những ngã rẽ lớn nhất mà Loom phải đối mặt là giữa việc mở rộng theo chiều ngang (horizontal) hay tập trung vào một nhóm khách hàng cụ thể (vertical). Một nhà đầu tư từng nói rõ: Nếu Loom xây dựng sản phẩm chỉ dành riêng cho đội ngũ sales, họ có thể bán lại cho Salesforce với vài trăm triệu USD. Nhưng ba đồng sáng lập quyết định chọn hướng đi rộng hơn, bất chấp áp lực kinh phí.
Họ tin rằng Loom không chỉ phù hợp cho một nhóm ngành mà còn có khả năng thay đổi cách mọi người giao tiếp trong công việc, từ hỗ trợ khách hàng, thiết kế đến quản lý sản phẩm. Quyết định đi theo chiều ngang có thể phức tạp và mất thời gian hơn, nhưng đó là lựa chọn họ tin tưởng ngay từ đầu.
Khi Nào Nên Tính Phí?
Một trong những bài học đáng nhớ của Loom là sự cần thiết của việc tạo doanh thu sớm. Trong giai đoạn đầu, nhóm hoàn toàn miễn phí sản phẩm, không phải vì họ có chiến lược rõ ràng mà đơn giản là không có đủ nguồn lực xây dựng tính năng thu phí. Điều này khiến họ gặp khó khăn khi đi gọi vốn vòng Series A, bởi nhiều nhà đầu tư không muốn rót tiền vào một công ty SaaS không tạo ra doanh thu.
Tuy nhiên, Loom đã khéo léo tận dụng các công cụ như khảo sát Max-Diff để ưu tiên tính năng và phân đoạn người dùng, từ đó xác định rằng giới hạn thời lượng và số video là yếu tố chính mà người dùng sẵn sàng trả tiền. Họ chọn mức giá 10 USD/tháng/user – đơn giản và dễ tiếp cận, giúp duy trì tốc độ tăng trưởng người dùng mà không ảnh hưởng đến mức độ lan tỏa tự nhiên.
Mong Đợi Gì Từ Tương Lai?
Sau khi về với Atlassian, Loom đã có trong tay những nguồn lực mạnh mẽ hơn. Đội ngũ đang tập trung vào tích hợp sản phẩm với các công cụ phổ biến như Jira và Confluence. Song song đó, cơ hội ứng dụng AI hứa hẹn sẽ nâng trải nghiệm lên một tầm cao mới.
Joe kết luận rằng, đối với bất kỳ nhà sáng lập nào, yếu tố quan trọng nhất là duy trì tốc độ học hỏi. Dù bạn chọn hướng đi nào, hãy luôn kiểm tra lại mô hình kinh doanh, tìm kiếm những phản hồi thực tế từ người dùng và sẵn sàng điều chỉnh khi cần thiết.
Loom là minh chứng cho việc không phải lúc nào chọn con đường dễ dàng hơn cũng đem lại thành công lớn. Đôi khi, tin tưởng vào trực giác và không ngại đối mặt với thách thức lại mang đến giá trị lâu dài.