Chào các bạn, hôm nay tôi muốn nói về một chủ đề khá nhức nhối mang tên hustle culture (văn hóa “cày bừa”) và những điều không mấy tốt đẹp mà nó gây ra. Nếu bạn đã theo dõi tôi lâu nay, bạn hẳn biết tôi rất ủng hộ việc làm thêm và sở hữu các dự án bên lề. Trong khoảng năm qua, tôi đã bắt đầu một cửa hàng bán sticker trên Etsy, và kết quả ban đầu rất khả quan.
Nhưng rồi, khi gặp thách thức, tôi nhận thấy mình bắt đầu lao vào làm việc không ngừng để cố cứu vãn doanh số; điều này khiến tôi cảm thấy kiệt sức. Hôm nay, tôi sẽ chia sẻ với các bạn về trải nghiệm này, đồng thời tìm hiểu những mặt trái của văn hóa hustle.
Hustle Culture: Hiểu Sao Cho Đúng?
Hustle culture là gì? Với tôi, đây là tư tưởng bạn cần làm việc chăm chỉ hơn mọi người ở mọi khía cạnh của cuộc sống để đạt được thành công. Xã hội hiện đại cũng không ít lần khuyến khích tư tưởng này qua các khẩu hiệu như “Làm việc chăm chỉ thì sẽ thành công”. Một số người tin rằng, nếu dành hết thời gian rảnh cho sự nghiệp hoặc làm thêm, họ sẽ đạt được những gì mình mong muốn.
Đối với tôi, đây là văn hóa khá hấp dẫn ở bề ngoài. Ai mà không muốn làm việc nhiều hơn để kiếm tiền, đúng không? Nhưng vấn đề là phần lớn các mục tiêu lớn trong cuộc sống, cho dù là khởi nghiệp thành công hay tạo dựng sự nghiệp vững chắc, đều không thể đạt được qua đêm. Thậm chí, việc “cày bừa” cả ngày lẫn đêm cũng sẽ dẫn tới kết quả tiêu cực.
Cám Dỗ Của Các Dự Án Làm Thêm
Khởi nghiệp một công việc phụ có nhiều lợi ích hấp dẫn, từ việc kiếm thêm thu nhập đến phát triển các kỹ năng mới. Ở năm đầu tiên, tôi cũng cảm thấy thế. Cảm giác hào hứng lúc mới bắt đầu dự án sticker shop thật tuyệt vời. Mọi thứ tràn đầy năng lượng, và tôi tận hưởng từng phút giây. Cảm giác như mình đang trong giai đoạn “tuần trăng mật” với công việc.
Làm thêm cũng rất có ích đối với những ai muốn cải thiện khả năng tài chính mà không cần từ bỏ công việc chính. Nhiều người trong chúng ta, đặc biệt là những ai còn đang học hoặc đi làm, tìm đến một dự án làm thêm như một cơ hội để học hỏi và tăng thêm thu nhập tự nhiên — kiểu organic traffic và doanh thu mà không cần tốn quá nhiều chi phí quảng cáo.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về cách xây dựng sự nghiệp làm thêm từ những nhà khởi nghiệp thành công như Daniel Dipiazza mà tôi từng nhắc tới trước đây. Đây là một phương pháp lý tưởng giúp cân bằng giữa phát triển kỹ năng và tài chính cá nhân.
Thách Thức Mang Tên Hustle: Khi Thành Công Không Dễ Dàng Đến
Mở một cửa hàng trên Etsy, thoạt nghe thật đơn giản, nhưng không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Ban đầu cửa hàng sticker của tôi phát triển khá nhanh, nhưng rồi doanh số bắt đầu chậm lại. Lượng đối thủ cạnh tranh lớn lên; thị trường trở nên khốc liệt hơn. Tôi phải đối mặt với áp lực lớn trong việc duy trì mức doanh thu và tìm kiếm khách hàng mới. Hệ quả là tôi càng dồn nhiều thời gian hơn vào công việc, không ngừng cố gắng vượt qua khó khăn bằng cách làm việc cật lực mỗi tối và cuối tuần.
Nhưng như câu nói cũ: “Càng cố gắng, càng vô vọng.” Thực tế là bạn không thể ép mình làm việc chăm chỉ mãi mãi. Đến một lúc nào đó, năng lượng sẽ bị cạn kiệt.
Kiệt Sức Là Thực Tế: Chúng Ta Cần Tử Tế Với Bản Thân
Kiệt sức (burnout) đến khi ta không còn giữ được cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi. Có lúc, tôi chỉ trích bản thân mình vì không thể hoàn thành những gì tôi mong muốn. Tôi tự hỏi: “Tại sao mình làm việc đến kiệt sức mà vẫn không đạt được hiệu quả?” Sản lượng kém đi, năng lượng cạn kiệt, và tôi bắt đầu cảm thấy lo lắng và căng thẳng hơn bất kỳ khi nào.
Burnout không chỉ đơn giản là cảm thấy mệt mỏi sau một cuộc chơi game; nó là tình trạng kéo dài, tích tụ, và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất làm việc. Đó là lúc bạn phải nhìn lại và hỏi bản thân: “Liệu mình đang đối xử với mình quá khắc nghiệt?” Hóa ra, điều mà tôi (và có lẽ nhiều người trong số bạn) cần chính là sự tử tế với bản thân mình. Không ai có thể làm việc liên tục 24/7 mà không cảm thấy mệt mỏi.
Không Có Gì Đến Nhanh Chóng: Hiểu Đúng Về Thành Công
Điều quan trọng tôi học được từ trải nghiệm này là không có thành công nào đến trong chớp mắt. Những mục tiêu lớn như xây dựng sự nghiệp ổn định, khởi nghiệp kinh doanh hay kiếm tiền triệu đều đòi hỏi chiến lược dài hơi. Rất nhiều người chịu ảnh hưởng của văn hoá hustle đều rơi vào cái bẫy cố gắng đạt được kết quả nhanh chóng. Nhưng sự thật là không thành công nào có công thức “ngay lập tức”.
Cân Bằng: Làm Việc và Nghỉ Ngơi Đều Quan Trọng
Điều quan trọng không phải là bạn làm việc chăm chỉ đến mức nào trong một khoảng thời gian ngắn, mà là xây dựng một nhịp độ có thể duy trì lâu dài. Cả tôi và rất nhiều bạn trong cộng đồng Etsy đều đang cố gắng xây dựng điều bền vững. Thành công không phải là ngọn đồi mà bạn có thể leo chỉ bằng việc hy sinh giấc ngủ và thời gian rảnh.
Điều tôi muốn chia sẻ là: đừng ngần ngại nghỉ ngơi. Chúng ta cần dành thời gian cho bản thân, tận hưởng những sở thích cá nhân mà không quá ám ảnh về kết quả công việc.
Từ Người Phê Phán Chính Mình, Trở Thành Fan Hâm Mộ Lớn Nhất
Làm kinh doanh rất cô đơn. Không phải ai cũng có thể hiểu hay chia sẻ khó khăn của người làm kinh doanh. Vì vậy, thay vì chỉ trích mình, chúng ta hãy trở thành “fan hâm mộ” lớn nhất của mình. Đừng làm khó bản thân. Chặng đường của một nhà doanh nhân đã đủ khó khăn rồi.
Xã hội có thể nói về việc làm việc cực nhọc, hy sinh niềm vui, nhưng tôi nhận ra rằng điều quan trọng là ta phải khiến mỗi ngày sống đáng để tận hưởng. Đắm mình trong công việc quá mức sẽ không mang lại thành công bền vững. Bạn cần thích thú cả quá trình, không chỉ là mục tiêu cuối cùng.
Thay Đổi Tư Duy Về Văn Hóa Hustle
Khi nhìn lại, tôi vẫn rất yêu thích các dự án làm thêm và tin rằng chúng có thể thay đổi cuộc sống của nhiều người. Đôi khi, chúng ta chỉ cần cân nhắc và điều chỉnh sao cho hài hòa giữa công việc và nghỉ ngơi. Bằng cách này, bạn sẽ có thể duy trì đam mê và đạt được nhiều thành tựu mà không khiến mình kiệt sức.
Nếu bạn đang cảm thấy mệt mỏi hoặc căng thẳng vì công việc của mình, hãy nhớ rằng bạn không cô đơn. Rất nhiều người khác cũng đang trong hành trình tương tự, đối mặt với những thử thách như bạn.
Thú Vui Riêng: Khi Sở Thích Giúp Ta Thư Giãn
Dành ít thời gian cho sở thích cũng là cách tốt để giải toả stress. Tôi gần đây đắm mình vào bộ sưu tập thẻ bài Pokémon. Đó là một cách tuyệt vời để thoát khỏi áp lực, và mang tôi trở lại với thời gian thơ ấu, khi mọi thứ đơn giản hơn nhiều. Sưu tầm Pokémon làm tôi vui hơn và nhắc nhở tôi rằng, cuộc sống có nhiều thứ đẹp hơn ngoài công việc.
Lời Kết
Không có ai phủ nhận tầm quan trọng của làm việc chăm chỉ, nhưng rõ ràng là, để bền bỉ trong những hành trình dài, ta cần biết cách cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân. Hãy tận hưởng mọi phút giây của cuộc sống, vì thành quả sẽ ngọt ngào nhất khi bạn thực sự tận hưởng cả quá trình.
Hãy cho tôi biết ý kiến của bạn. Điều gì đã làm bạn hạnh phúc gần đây? Còn tôi, có lẽ hôm nay tôi sẽ nghiên cứu thêm về con Bulbasaur trong bộ bài Pokémon của mình.