Xã hội ngày nay dễ dàng chia làm hai kiểu người: một là người sản xuất, hai là người tiêu thụ. Bạn hoặc đang xây dựng cuộc sống mà bạn mong muốn, hoặc đang bỏ quên bản thân mình và giúp xây dựng ước mơ của người khác. Điều này thật đơn giản: nếu bạn không chủ động trong việc phát triển bản thân, bạn sẽ sớm đang làm điều đó cho ai đó khác mà thậm chí bạn không nhận ra.
Một trong những yếu tố cốt lõi định hình cuộc sống của chúng ta hiện tại chính là dopamine. Chất dẫn truyền thần kinh này được quyết định rất nhiều hành động và cảm xúc hàng ngày của chúng ta. Nhưng nếu không kiểm soát đúng mức, nó có thể dẫn bạn vào con đường tận hưởng ngắn hạn và sống một cuộc sống dễ chịu nhưng đầy thất vọng.
Vấn Đề Từ Cuộc Sống Hiện Đại: Dopamine Và Mạng Xã Hội
Sự thật là chúng ta đã trở nên tê liệt vì sự tham gia quá mức vào mạng xã hội như Facebook, Instagram hay Twitter. Những ứng dụng này đã biến thành những công cụ khai thác dopamine khổng lồ. Hãy tưởng tượng: bạn giống như chú chó cứ mãi tìm kiếm cái gì đó, mò mẫm, bị cuốn theo những thông điệp, thông báo. Não bạn lúc nào cũng bị ám ảnh bởi những “cuộn lướt vô tận,” mà hiếm khi dừng lại để thưởng thức hoặc cảm nhận những điều tốt đẹp xung quanh.
Chúng ta đã bị kìm hãm bởi dopamine đến mức mà nếu bạn không thể kiểm soát được não mình, dopamine sẽ kiểm soát bạn, và điều đó sẽ tàn phá bạn. Khoái cảm từ dopamine, đặc biệt là khi nó không đi kèm với nỗ lực, chính là thứ đang huỷ hoại nhiều mảnh đời trong xã hội này.
Chúng ta được lập trình để làm theo các lối sống do các công ty truyền thông lớn, đội ngũ marketing cao cấp vận động. Ví dụ như từ thế hệ cha mẹ chúng ta – những người đã được thuyết phục bắt đầu buổi sáng với cartoons và mấy miếng bánh Eggo ngọt lịm đầy tinh bột và đường. Và Dopamine chính là thứ ghi dấu vào cả tuổi thơ qua những niềm vui ít khiến ta suy nghĩ.
Dopamine: Thủ Phạm Thầm Lặng
Trong cuộc sống tự nhiên, dopamine đóng vai trò rất quan trọng. Nó giúp chúng ta có động lực đưa ra các quyết định lành mạnh như tìm kiếm thức ăn hoặc thực hiện những nhiệm vụ lớn khác. Nhưng kể từ cuối thập niên 50, nó đã bị nghiên cứu, thao túng bởi các chuyên gia và những nhà tiếp thị để chuyển thành cỗ máy in tiền.
Từ việc bắt đầu buổi sáng bằng việc thưởng thức các chương trình truyền hình và nạp đầy đường, cho tới việc các nền tảng mạng xã hội được thiết kế để cung cấp cho bạn những tinh thần bất tận. Đỉnh cao của mọi thứ đó là dopamine – chất hóa học bí mật điều khiển ta từ hậu trường, kéo ta ra khỏi từng khoảnh khắc sống thật sự.
Dopamine Detox: Giải Pháp Lấy Lại Kiểm Soát Cuộc Đời
Với mong muốn kiểm soát cảm xúc và cuộc sống của chính mình, tôi đã thử nghiệm một phương pháp gọi là Dopamine Detox. Ý tưởng rất đơn giản: khi cắt đứt nguồn cung của dopamine từ những thứ như mạng xã hội, video games, phim ảnh, bạn sẽ buộc phải đối diện với những gì thực sự diễn ra trong đời sống. Mục tiêu là loại bỏ hoàn toàn dopamine trong 7 ngày và tái tập trung vào các mục tiêu, giúp cơ thể và não bộ nghỉ ngơi.
Đây là thách thức cực kỳ lớn vì vậy tôi đã tạo ra một kế hoạch chi tiết cho bản thân, nhằm giúp tôi đối phó với thói quen hàng ngày và những yếu tố mà tôi đang gặp phải.
Kế hoạch detox của tôi bao gồm:
- Viết ra danh sách những việc cần làm vào đêm trước.
- Đi ngủ trước 10 giờ tối và thức dậy lúc 6h sáng.
- Tập thể dục mỗi ngày.
- Ngồi trước bảng vision board 5 phút mỗi ngày và duy trì các câu khẳng định tích cực.
- Chế độ ăn Carnivore: chỉ ăn thịt bò và trứng, 2 bữa mỗi ngày, uống nước và cà phê đen.
- Không xem nội dung khiêu dâm, không chất kích thích, không rượu bia.
- Đọc 10 trang sách mỗi ngày.
- Không giải trí vô bổ và phải chủ động sống mỗi khoảnh khắc.
- Tối đa hóa thời gian ở ngoài thiên nhiên.
Toàn bộ quy trình này được thiết kế để giúp tôi loại bỏ mọi sự xao nhãng và tập trung hoàn toàn vào công việc. Tôi có cả một khóa học cần quay và rất nhiều việc cần hoàn thành trước khi bay sang Dubai để tham dự một podcast. Thật sự mà nói, đây sẽ là một tuần rất khó khăn.
Những Thử Thách Ban Đầu
Buổi sáng đầu tiên khi tôi thức dậy đã nhận ra đây là một cuộc chiến tinh thần thực sự. Việc tránh xa các yếu tố gây xao nhãng khiến bạn đối diện với chính mình, và điều đó chẳng dễ dàng. Tôi đã chia sẻ bài viết mình sắp bắt đầu detox trên Instagram và kêu gọi mọi người tham gia. Rất nhanh chóng, 50 người đã tham gia vào cộng đồng của tôi và chúng tôi cùng nhau xây dựng các giao thức, hỗ trợ nhau vượt qua thử thách.
Một điều tôi nhận ra khi đối diện với detox là sự mạnh mẽ của mỗi ngày khi không bị chi phối bởi sự xao nhãng. Thời gian dường như kéo dài và chúng ta có thể hoàn toàn tập trung vào việc đạt các cột mốc trong công việc. Đó là một cảm giác rất mới mẻ và tích cực, nhưng không dễ dàng duy trì.
Vai Trò Của Cộng Đồng
Trong suốt quá trình detox 7 ngày, tôi đã không đơn độc. 50 thành viên trong nhóm cộng đồng đã đồng hành cùng tôi, chúng tôi liên tục cập nhật tiến độ qua các buổi phát trực tuyến. Sự hỗ trợ từ các bạn là điều giúp tôi kiên định và tiếp tục hành trình khó khăn này. Không thể không thừa nhận rằng khi có những người cùng chiến đấu với bạn, tất cả trở nên dễ chịu hơn rất nhiều.
Chúng tôi trao đổi, động viên lẫn nhau, chia sẻ những khó khăn và thành tích. Như tôi đã nói nhiều lần, nếu bạn muốn tiến xa hơn thì hãy đi cùng nhau. Một nhóm bạn đồng hành tốt là điều tuyệt vời nhất để thấy rõ sự tiến bộ của bản thân.
Thành Công Đáng Tự Hào
Trong suốt cuộc hành trình, tôi đã chạm đến vài cột mốc mà trước đó tôi nghĩ là khó đạt tới. Một trong những điều tôi tự hào là đã mua chiếc Rolex đầu tiên ở tuổi 26 – đó là biểu tượng thành công và sự khởi đầu của chặng đường mới. Chiếc đồng hồ này không phải là điều vĩ đại đối với nhiều người, nhưng với tôi đó là minh chứng cho sự quyết tâm và kiên trì.
Tôi cũng đã hoàn thành phần lớn nội dung khóa học sắp tới – một trong những dự án lớn nhất của tôi từ trước đến giờ. Tất cả những điều này chứng minh rằng khi không bị phân tán bởi những thứ không cần thiết, công việc trở nên hiệu quả một cách bất ngờ.
Cuộc Sống Sau Detox
Cuộc sống sau khi hoàn thành detox cũng vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ dừng lại ở việc thử thách bản thân trong vòng một tuần, mà bạn cần áp dụng những gì đã học được vào cuộc sống hàng ngày. Tôi đã xây dựng những thói quen mới khiến bản thân tập trung hơn. Các bảng vision board và các câu khẳng định tích cực tiếp tục là phần không thể thiếu ngay cả sau khi detox kết thúc.
Tôi cũng học cách trân trọng thời gian bên ngoài thiên nhiên hơn. Ở Utah, tôi có những quang cảnh tuyệt vời để chiêm ngưỡng và thực sự cảm nhận được sự thanh thản khi tạm gác lại công việc và hòa mình vào thiên nhiên. Điều này giúp cân bằng cảm xúc và loại bỏ căng thẳng một cách tự nhiên.
Bài Học Rút Ra
Trải qua một tuần detox dopamine, tôi đã hiểu rằng sự cam kết và kỷ luật là những yếu tố quyết định bạn có thể thành công hay không. Điều quan trọng nhất chính là học cách quản lý tinh thần của mình, tắt bỏ những “tiếng ồn” không cần thiết và thực sự sống một cách ý thức. Bạn sẽ ngạc nhiên với khối lượng công việc mình có thể làm khi giảm bớt các tác nhân gây phân tâm.
Nếu bạn quyết định thử detox dopamine, hãy bắt đầu với một mục tiêu rõ ràng. Xây dựng kế hoạch phù hợp nhất với bản thân là chìa khóa để thành công. Hãy thử thách mình với những điều mà bạn không chắc có thể làm. Khi bạn vượt qua ranh giới của bản thân, bạn sẽ thấy đôi khi chúng ta mạnh mẽ hơn những gì chúng ta nghĩ.
Kết Luận
Hành trình detox dopamine này đã khiến tôi nhận ra một điều quan trọng: chúng ta không phải chịu thua cái gọi là “xã hội hiện đại.” Chúng ta có quyền kiểm soát cuộc đời mình, chỉ cần biết cách, lập kế hoạch và cam kết với bản thân.
Nếu bạn cảm thấy cảm hứng từ thử thách này, hãy hành động. Cuộc sống mà bạn mơ ước luôn nằm trong tầm tay – việc còn lại là bạn có sẵn sàng nắm lấy nó hay không.