Thật dễ hiểu khi ngày nay chúng ta đều từng cảm thấy mệt mỏi cả về thể chất lẫn tinh thần. Một trong những vấn đề phổ biến nhất mà tôi hay nghe mọi người phàn nàn là sự mệt mỏi triền miên. Bạn có thể ngủ đủ giấc, nhưng vẫn cảm thấy uể oải suốt cả ngày, không đủ năng lượng để bắt đầu một ngày mới hiệu quả. Và điều kỳ lạ hơn là, tình trạng này xảy ra không chỉ ở những người lớn tuổi mà ngay cả những người trẻ tuổi cũng đang gặp phải.
Việc tôi từng trải qua tình trạng này đã thúc đẩy mình bắt đầu nghiên cứu sâu hơn về cách làm thế nào cải thiện năng lượng cho bản thân. Qua nhiều thử nghiệm cá nhân kết hợp với các thông tin từ sách báo, tôi nhận ra rằng nguyên nhân gốc rễ của vấn đề thường xoay quanh ba yếu tố cơ bản: giấc ngủ, tập thể dục và chế độ ăn uống. Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ những cách mà tôi đã áp dụng để nâng cao năng lượng hàng ngày.
Tại Sao Bạn Lại Mệt Mỏi Một Cách Kinh Niên?
Sự mệt mỏi không phải lúc nào cũng là hệ quả của việc thiếu ngủ. Ngay cả khi bạn đã ngủ đủ 8 tiếng, bạn vẫn có thể cảm thấy mệt mỏi, và điều này đôi khi làm bạn bối rối không hiểu vấn đề thật sự đến từ đâu. Dường như có một sự mất cân bằng trong cuộc sống hiện đại, khiến chúng ta, dù ở độ tuổi trẻ trung nhất, lại cảm thấy như già đi nhanh chóng với trạng thái mệt mỏi kéo dài.
Việc mệt mỏi này không gì khác ngoài dấu hiệu cơ thể đang gửi đi một tín hiệu của bất ổn, và điều này có thể xuất phát từ ba góc nhìn chính yếu: ngủ không đủ sâu, sử dụng năng lượng cơ thể sai cách, hoặc tiêu thụ dinh dưỡng không hợp lý.
Caffeine: Con Dao Hai Lưỡi
Một trong những thủ phạm lớn nhất làm ảnh hưởng đến mức năng lượng của tôi là caffeine. Thói quen uống cà phê của tôi ban đầu không có gì sai. Tuy nhiên, điều tôi không nhận ra là cách caffeine tích tụ trong cơ thể và thời gian tồn tại của nó lâu hơn mình tưởng. Caffeine có thời gian bán rã từ 5 đến 7 giờ, nghĩa là sau khoảng thời gian này, chỉ một nửa số caffeine mới bị đào thải khỏi cơ thể. Điều này dẫn đến việc nếu bạn uống cà phê vào lúc 4 giờ chiều, nửa đêm một lượng caffeine vẫn còn tồn tại và gây khó khăn cho việc ngủ sâu.
Tôi đã thay đổi thói quen sử dụng caffeine của mình. Bây giờ, tôi duy trì việc uống cà phê chỉ vào buổi sáng và ngừng uống sau 12 giờ trưa để đảm bảo rằng cơ thể mình có cơ hội giải phóng hết lượng caffeine trước khi bước vào giấc ngủ vào buổi tối.
Tăng Cơ Hội Cho Giấc Ngủ Chất Lượng
Chúng ta thường nghe nói rằng 8 giờ ngủ mỗi đêm là điều cần thiết, nhưng ít ai để ý rằng để thực sự có được giấc ngủ sâu và đủ lâu, bạn cần ở trên giường thời gian nhiều hơn con số 8 giờ đó. Tôi phải dành khoảng 30 đến 45 phút để thực sự đi vào giấc ngủ mỗi đêm. Điều đó có nghĩa là tôi cần phải tạo cho mình thời gian nhiều hơn để vào giấc ngủ, giúp tôi thực sự nhận đủ lợi ích từ giấc ngủ.
Nếu bạn ngủ đầy đủ mỗi đêm, cơ thể sẽ tích lũy dần năng lượng và hồi phục từ những thiếu hụt giấc ngủ trước đó, từ đó cảm giác mệt mỏi sẽ giảm dần trong một khoảng thời gian.
Nếu bạn đang có thói quen thức khuya hoặc thiếu giờ ngủ, có thể xem thêm thông tin về tác động tiêu cực của việc này trong bài viết “Chơi Game đến Tận Khuya, Sự Nguy Hại Của Nó”.
Điều Chỉnh Nhịp Sinh Học (Circadian Rhythm)
Một trong những yếu tố quan trọng quyết định chất lượng giấc ngủ của bạn là nhịp sinh học. Nó liên quan đến cách cơ thể bạn đồng bộ với chu kỳ ngày và đêm thông qua ánh sáng mặt trời. Nếu buổi tối bạn liên tục dán mắt vào màn hình điện thoại hoặc máy tính, bộ não của bạn sẽ hiểu nhầm rằng đó vẫn là ban ngày và ngăn cản quá trình tiết ra melatonin – hooc-môn giúp bạn ngủ ngon.
Tôi đã thay đổi thói quen tắt các thiết bị điện tử ít nhất 30 phút trước khi đi ngủ và tạo ra một môi trường tối để bắt đầu vào giấc ngủ nhanh hơn. Thậm chí, tôi quấn một chiếc chăn đen quanh cửa sổ để phòng tránh ánh sáng mặt trời làm gián đoạn giấc ngủ vào buổi sáng sớm. Nếu bạn gặp tình trạng mệt mỏi vào buổi sáng, có thể thử tăng cường hiệu suất bằng cách điều chỉnh nhịp sinh học trong loạt bài “Lưu Trữ Hiệu Suất“.
Tập Thể Dục Để Tăng Cường Năng Lượng
Không thể phủ nhận rằng thói quen vận động hàng ngày có một tác động lớn đến năng lượng bạn cảm nhận được suốt cả ngày. Mặc dù tôi thường xuyên chơi hockey vào buổi tối và tập gym vài ngày trong tuần, phần lớn thời gian trong ngày tôi vẫn ngồi làm việc tại bàn làm việc, và thói quen này chính là thứ “rút cạn” năng lượng của tôi.
Do đó, tôi đã cải thiện hiệu suất và năng lượng bằng cách bổ sung hoạt động vận động nhẹ nhàng hàng ngày. Từ việc đơn giản như đi bộ vài phút mỗi giờ cho tới đầu tư vào một chiếc bàn đứng để làm việc, mọi thứ đều góp phần giúp tôi cảm nhận được tinh thần phấn chấn hơn.
Sức Mạnh Của Hít Thở Qua Mũi Khi Ngủ
Một trong những yếu tố nhỏ nhưng quan trọng khác nữa mà tôi đã phát hiện là sự khác biệt giữa việc thở bằng miệng và mũi trong giấc ngủ. Theo thông tin từ cuốn sách “Breath” của James Nester, thở bằng mũi tối ưu hơn cho hệ hô hấp và chất lượng giấc ngủ.
Thực tế, tôi gặp vấn đề với việc nghẹt mũi khi ngủ, dẫn đến việc phải thở bằng miệng. Sau khi thử nghiệm, tôi thấy rằng việc điều chỉnh để thở qua mũi giúp giảm cảm giác nghẹt mũi và tôi thực sự ngủ ngon hơn. Nếu bạn cũng gặp vấn đề tương tự, hãy ưu tiên việc khắc phục nó để cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Đừng Quên Vai Trò Của Chế Độ Ăn Uống
Chế độ ăn uống đóng vai trò không nhỏ trong việc hỗ trợ năng lượng tổng thể. Mặc dù tôi không đi sâu vào các loại hình ăn uống đặc thù như paleo hay keto, có một số nguyên tắc cơ bản mà tôi luôn tuân thủ: tránh thực phẩm chế biến sẵn, cắt giảm đường, và đảm bảo uống đủ nước.
Tôi biết rằng không có một chế độ ăn uống nào phù hợp với tất cả mọi người. Điều này phụ thuộc nhiều vào yếu tố di truyền và sở thích cá nhân. Nhưng nếu bạn đang thiếu ngủ và không vận động, thì ngay cả một chế độ ăn tốt cũng sẽ không cứu vãn tình hình.
Nếu bạn muốn khám phá thêm, hãy xem bài viết 5 Sai Lầm Khiến Bạn Mất Tập Trung Và Cách Khắc Phục để biết thêm cách cải thiện năng lượng thông qua ăn uống hợp lý.
Kết Luận
Nếu bạn thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, đừng chỉ tìm kiếm những giải pháp nhanh chóng hay kinh nghiệm truyền miệng. Hãy quay lại các yếu tố căn bản: giấc ngủ đều đặn, tập thể dục thường xuyên và một chế độ dinh dưỡng hợp lý. Kết hợp các yếu tố này cùng việc điều chỉnh cách bạn sử dụng các chất kích thích như caffeine và đặt ra cho bản thân một môi trường sống lành mạnh, bạn sẽ cảm nhận được sự cải thiện rõ rệt trong năng lượng hàng ngày.
