Có bao giờ bạn lướt Discord vào lúc đêm muộn vì không biết làm gì? Bạn mở ứng dụng, kiểm tra tin nhắn, bạn bè cả nhưng rồi nhận ra mọi người đều đang offline. Ngay lúc đó, bạn lạc vào những server bạn tham gia, chỉ để thấy phần lớn là những tin nhắn vô nghĩa, meme mèo hay nội dung lố lăng. Khi bạn ngưng nhìn lên, đã là 4h sáng! Sau đó, tự nhủ: “Thôi thì thức thêm một giờ nữa.” Và thế là mất ngủ.
Nếu điều này nghe quen, bạn không phải là người duy nhất. Tôi không cần phải nhắc bạn về tầm quan trọng của nhịp sinh học, hay tác hại của việc sử dụng màn hình quá mức. Nhưng câu hỏi thực sự là: Tại sao Discord lại gây nghiện đến vậy?
Điều Gì Khiến Discord Trở Nên Gây Nghiện?
Cảm Giác Cộng Đồng
Đầu tiên, Discord mang lại cảm giác cộng đồng. Người sáng lập Discord vốn là một game thủ, vậy nên ông hiểu rõ cách kích thích não của người dùng để họ gắn bó với nền tảng này. Bằng cách xây dựng các phòng trò chuyện, nơi người dùng có thể thoải mái chia sẻ từ meme hài hước đến những cuộc thảo luận về game, Discord đã tạo ra không gian nơi mọi người có cảm giác thân thuộc.
Discord kích thích não phát hành dopamine, một hợp chất hóa học tạo động lực và cảm giác thỏa mãn. Về lý thuyết, bạn không “lên cấp” hay “hoàn thành nhiệm vụ” như trong các trò chơi điện tử, nhưng sự tương tác xã hội trên Discord cũng đủ kích thích để bạn muốn quay lại lần nữa.
Các trò đùa trong nhóm bạn, lượng meme mới lạ và nội dung ngẫu nhiên là cách mà Discord thu hút người dùng ngày qua ngày. Nói đơn giản, Discord làm cho não người dùng bị lôi cuốn bằng cách cung cấp một lượng dopamine không tự nhiên, với cảm giác kết nối vô tận.
Sự Thỏa Mãn Nhưng Không Thật Sự Làm Được Gì
Discord thực chất không mang lại những kết quả thực sự ngoài đời. Không như việc gặp gỡ bạn bè trực tiếp, nơi bạn xây dựng mối quan hệ bền chặt và thực tế, các mối quan hệ trên Discord thường chỉ tồn tại trong không gian mạng. Khi bạn chuyển sang chơi trò chơi khác hoặc ngừng truy cập Discord, rất nhiều tình bạn online cũng nhanh chóng biến mất.
Một phần lý do đơn giản là vì, giống như chơi game, Discord cung cấp phương án dễ dàng hơn nhiều so với giao tiếp ngoài đời. Bạn không cần ra khỏi nhà, không cần đến chỗ hẹn gặp, mà chỉ cần vài cú click để “nói chuyện” với ai đó. Nhưng rồi, hãy tự hỏi: Điều nào ý nghĩa hơn về lâu dài?
Gamification Và Những Chiêu Thức Gây Nghiện
Discord chưa bao giờ chỉ đơn thuần là ứng dụng nhắn tin. Họ đã thêm nhiều tính năng “gamification” (tạo độ hấp dẫn dựa trên cơ chế game) để giữ chân người dùng. Một trong số đó là các bot xếp hạng người dùng dựa vào mức độ tương tác.
Các bot này sẽ tính điểm cho mỗi tin nhắn bạn gửi. Tổng quan, điểm của bạn sẽ thể hiện qua việc bạn “lên cấp” dựa trên số lượng tin nhắn. Đây là cách làm người dùng bị cuốn vào việc trò chuyện không ngừng, chỉ để thấy mình “cao cấp” hơn người khác.
Hãy nghĩ mà xem: Bạn thực sự thích nói chuyện, hay chỉ vì không muốn rớt hạng trong bảng xếp hạng của server? Các bot này khai thác tính cạnh tranh trong mỗi chúng ta, khiến bạn dành nhiều thời gian hơn trên Discord, mà đôi khi bỏ quên việc có thật sự giá trị hay không. Hơn nữa, các bot như RPG hay bot game cờ bạc còn “câu” người chơi nỗ lực nhiều hơn để đạt điểm cao hơn.
Một dạng bot khác có ý nghĩa tích cực hơn như Pomodoro bot, giúp người dùng quản lý thời gian học tập và công việc. Những bot tích cực này đôi khi có bảng xếp hạng giúp người dùng nhận thức và tối ưu quỹ thời gian của mình, nhưng loại bot này vẫn chưa phổ biến bằng các bot tạo sự cạnh tranh. Bạn có thể đọc thêm về tác động của nghiện game di động với sự phát triển cá nhân ở đây: Game Mobile Đang Trở Thành Công Cụ Kiếm Tiền Của.
Quyền Lực Và Trách Nhiệm: Nền Tảng Độc Hại?
Một yếu tố khác khiến Discord hấp dẫn là việc một số người dùng cảm thấy họ có quyền lực trên nền tảng này. Nhiều server bổ nhiệm những người quản trị viên, và những người này có khả năng quản lý, đưa ra các hình phạt đối với các thành viên. Đối với một số người, cảm giác kiểm soát và sự tôn trọng từ những người khác trong server là một thứ gây nghiện mạnh mẽ.
Vấn đề là: Thông thường sau khi đạt được vị trí quyền lực này, rất khó để rời đi. Có một hiện tượng tâm lý gọi là “sunk cost fallacy”. Điều này ám chỉ việc một người sẽ không dễ từ bỏ công việc hoặc hành động nào đó khi họ đã đầu tư quá nhiều thời gian vào, ngay cả khi biết rằng việc tiếp tục là vô nghĩa.
Trở thành quản trị viên trên Discord dẫn đến trách nhiệm. Người quản trị buộc phải có mặt vào những thời điểm nhất định, duy trì trật tự, quản lý server để giữ cho không gian luôn hoạt động ổn định. Và với sự chồng chất, việc bạn phải “dành thêm chút thời gian” dễ dàng cuốn bạn vào vòng xoáy đòi hỏi hơn, phụ thuộc hơn.
Vòng Lặp Nội Dung Vô Tận
Một trong những yếu tố ghi nhận khác của Discord là cách mà nội dung vô tận được tạo ra. Việc người dùng gửi meme hoặc tham gia các cuộc thảo luận không ngừng tạo ra một cảm giác không bao giờ hết nội dung tham khảo, từ những cuộc trò chuyện không hồi kết đến những trò “trolling”.
Bạn có thể dễ dàng bị rơi vào trạng thái “flow state”, một cảm giác mà thời gian trôi qua mà bạn không nhận ra, bị cuốn theo từng thông điệp, từng cuộc trò chuyện. Khi bạn quay lại nhìn đồng hồ, đã là hàng giờ trôi qua. Điều này làm tôi nhớ đến một bài viết về sự tác động của nghiện điện thoại lên cuộc sống hiện tại của nhiều bạn trẻ: Nghiện Game, Nghiện Điện Thoại Và Mạng Xã Hội Gây ….
Làm Thế Nào Để Kiểm Soát Hoặc Tạm Ngưng Sử Dụng Discord
Việc kiểm soát cơn nghiền Discord không khó nhưng cũng không dễ dàng, đặc biệt khi bạn đã xây dựng thói quen. Nhưng bạn có thể bắt đầu bằng cách xem xét lại toàn bộ quá trình sử dụng Discord của mình. Tại sao bạn dùng Discord? Bạn nhận được gì từ nó, hoặc có chăng là chỉ những tổn thất về thời gian?
Một chiến lược đơn giản mà hiệu quả là nghỉ vài ngày khỏi Discord để xem bạn có cảm thấy gì khác biệt. Bạn có nhớ server mình thường tham gia không? Bạn có nhớ những người bạn trực tuyến không? Hoặc thật ra, bạn không cần Discord như đã nghĩ?
Nếu bạn nhận ra Discord không mang lại giá trị gì cho bạn, việc xóa tài khoản và rời bỏ hoàn toàn là cách dễ nhất. Nhưng nếu bạn muốn tìm cách sử dụng Discord một cách có kiểm soát hơn, hãy thử thực hiện các chiến lược sau:
- Gia nhập những cộng đồng có ích hơn. Thay vì tham gia các server gaming, hãy tìm đến những cộng đồng tập trung vào phát triển bản thân hoặc chuyên môn bạn yêu thích. Ví dụ có thể là những server về kiếm tiền online, startup hoặc âm nhạc. Hãy xem thêm trang này để tìm hiểu thêm về việc phát triển bản thân Dropshipping: Cách Tôi Tăng Doanh Thu Từ $0-2M chỉ trong một năm.
- Xây dựng một cuộc sống xã giao ngoài đời thực. Điều tiên quyết để rời bỏ Discord là thực sự xây dựng những mối quan hệ ngoài đời. Việc bước ra ngoài giao tiếp sẽ giúp bạn giảm phụ thuộc vào Discord. Điều này không dễ với tất cả mọi người, nhưng nếu bạn thành công, bạn sẽ nhận ra giá trị của những mối quan hệ thực sự.
Lời Kết
Sử dụng Discord trong thời đại kỹ thuật số hiện nay không hoàn toàn xấu nếu bạn làm điều đó với một mục đích rõ ràng và có ý thức. Bạn không nhất thiết phải từ bỏ hoàn toàn, nhưng hãy cân nhắc xem nền tảng này có thực sự mang lại điều tốt cho cuộc sống của bạn, hoặc chỉ là một sự thoát ly không cần thiết.
Nghĩa là, bất kỳ lựa chọn nào, từ việc bỏ Discord hoặc thay đổi cách sử dụng, tất cả phụ thuộc vào bạn. Hãy chọn điều giúp cho cuộc sống của mình trở nên cải thiện và ý nghĩa hơn mỗi ngày.
