Sự trì hoãn là một hiện tượng phổ biến mà hầu hết mọi người đều có thể nhận thấy. Nó thể hiện qua việc chúng ta thường xuyên không tập trung vào những điều quan trọng, hoặc thậm chí phủ nhận rằng những việc đó cần sự chú ý của mình. Đôi khi, chúng ta thậm chí còn tự an ủi bản thân rằng mọi thứ vẫn ổn, dù sâu thẳm biết rằng thực tế không phải như vậy.
Chúng ta thường nhận thức được rằng việc trì hoãn những nhiệm vụ quan trọng như bài tập về nhà, công việc hàng ngày, xây dựng thói quen tốt, học tập và cải thiện bản thân không phải là điều tốt. Tuy nhiên, chúng ta vẫn tiếp tục làm điều đó. Điều này dẫn đến câu hỏi: Tại sao chúng ta lại trì hoãn, và liệu có giải pháp nào cho vấn đề này không?
Trong phần tiếp theo của bài viết, chúng ta sẽ khám phá những lý do tiềm ẩn khiến chúng ta trì hoãn và cung cấp các chiến lược để vượt qua trạng thái không thoải mái này. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân của sự trì hoãn, chúng ta cần nhìn vào ba yếu tố chính: sự kích thích quá mức, thiếu lý do mạnh mẽ để thực hiện nhiệm vụ, và việc liên kết hoạt động với cảm xúc tiêu cực. Những yếu tố này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự trì hoãn mà còn là chìa khóa để tìm ra cách thức đối phó hiệu quả.
Ba Lý Do Chính Dẫn Đến Sự Trì Hoãn
Thói quen: chỉ hành động khi có phần thưởng
Một trong những nguyên nhân chính khiến chúng ta trì hoãn là do chúng ta bị kích thích quá mức và đã học cách chỉ hành động khi có phần thưởng. Các hoạt động như chơi video game, lướt mạng xã hội, xem phim, và các hình thức giải trí khác thường xuyên kích thích bộ não của chúng ta bằng cách giải phóng dopamine, một hóa chất gây cảm giác thích thú và thưởng thức.
Khi chúng ta quen với việc nhận phần thưởng ngay lập tức từ những hoạt động này, việc bắt đầu những nhiệm vụ khó khăn hơn nhưng quan trọng hơn trở nên khó khăn hơn.
Thiếu lý do mạnh mẽ để thực hiện nhiệm vụ
Lý do thứ hai chúng ta trì hoãn là chúng ta thường không có một lý do mạnh mẽ để thực hiện hoạt động mà chúng ta cần làm. Phần thưởng ngắn hạn từ các hoạt động giải trí thường hấp dẫn hơn so với việc đạt được mục tiêu dài hạn.
Để vượt qua sự trì hoãn, chúng ta cần tìm ra những lý do mạnh mẽ và sâu sắc hơn để thực hiện công việc quan trọng, những lý do có thể mang lại động lực lâu dài và giúp chúng ta tập trung vào mục tiêu cuối cùng.
Liên kết hoạt động với cảm xúc tiêu cực
Nguyên nhân thứ ba là chúng ta thường liên kết hoạt động cần thiết với cảm xúc tiêu cực. Khi chúng ta mong đợi một phần thưởng từ một hoạt động khó khăn, chúng ta có thể trải qua nhiều đau đớn và khó chịu hơn để thực hiện hoạt động đó.
Điều này tạo ra một chu kỳ tiêu cực, khiến chúng ta trì hoãn để tránh cảm xúc không dễ chịu. Để phá vỡ chu kỳ này, chúng ta cần học cách liên kết hoạt động sản xuất và cần thiết với cảm xúc tích cực.
Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ xem xét các chiến lược cụ thể để đánh bại sự trì hoãn, bao gồm việc giảm kích thích, tạo ra lý do chính đáng cho mục tiêu, và tạo ra cảm xúc tích cực cho hoạt động.
Chiến Lược Để Vượt Qua Sự Trì Hoãn
Giảm các hoạt động gây kích thích não bộ
Để giảm bớt sự kích thích quá mức và hành vi học được, chúng ta cần tham gia ít vào các hoạt động giải trí ngay lập tức và bắt đầu coi các hoạt động khó khăn như chính là phần thưởng.
Điều này có nghĩa là bạn đang xây dựng nhân cách mạnh mẽ hơn bằng cách làm những điều khó khăn. Hãy xem xét lại cuộc sống của bạn và nhận ra những hoạt động nào bạn thường hướng tới khi trì hoãn.
Bạn cần hạn chế hoặc từ bỏ hoàn toàn những hoạt động này để tạo ra ranh giới tốt hơn và giảm sự kích thích quá mức, từ đó tăng cường động lực từ việc hoàn thành nhiệm vụ ít hấp dẫn hơn nhưng quan trọng hơn.
Tạo ra lý do chính đáng cho mục tiêu
Để không còn trì hoãn nữa, bạn cần tạo ra một lý do chính đáng hoặc các lý do đằng sau mục tiêu của mình. Điều này rất chủ quan và sẽ khác nhau từ người này sang người khác.
Hãy tự hỏi, “Tại sao tôi muốn năng suất trong hoạt động này? Tôi sẽ nhận được gì trong dài hạn nếu tôi không trì hoãn và đạt được nó?” Tìm ra những lý do mạnh mẽ sẽ giúp bạn vượt qua những cảm xúc tiêu cực và tập trung vào việc đạt được mục tiêu dài hạn.
Tạo ra cảm xúc tích cực cho hoạt động
Một cách để tạo ra nhiều cảm xúc tích cực hơn cho hoạt động là sử dụng âm nhạc hoặc các phương pháp khác để tăng cường hứng thú trước hoạt động hoặc thậm chí trong khi thực hiện nó. Điều này có thể giúp bạn có nhiều năng lượng hơn và liên kết cảm xúc tích cực với sự năng suất, từ đó giảm bớt sự trì hoãn.
Sử dụng phương pháp ý định thực hiện
Phương pháp ý định thực hiện là một kế hoạch bao gồm việc tạo ra một kế hoạch tinh thần hoặc viết ra mô tả các bước cụ thể mà một người sẽ thực hiện để đạt được mục tiêu hoặc hành vi mong muốn.
Điều này có thể giảm đáng kể xu hướng trì hoãn và làm cho việc theo dõi từng bước trở nên dễ dàng hơn, đặc biệt nếu bạn có thói quen lạc lối trong công việc hoặc nếu bạn có ADHD.
Bằng cách áp dụng những chiến lược này, bạn có thể bắt đầu thay đổi cách bạn tiếp cận công việc và cuộc sống, từ đó giảm bớt sự trì hoãn và tăng cường năng suất.
Lời kết
Để vượt qua sự trì hoãn, chúng ta cần áp dụng các chiến lược như giảm kích thích, tìm ra lý do mạnh mẽ và sâu sắc hơn để thực hiện công việc, và tạo ra cảm xúc tích cực liên quan đến hoạt động. Phương pháp ý định thực hiện cũng là một công cụ hữu ích để giảm trì hoãn, đặc biệt là cho những người có thói quen lạc lối trong công việc hoặc những người mắc ADHD.
Cuối cùng, việc hiểu rõ về vai trò của dopamin và cách nó ảnh hưởng đến động lực và sự trì hoãn là quan trọng. Bằng cách áp dụng những hiểu biết này và các chiến lược đã nêu, bạn có thể bắt đầu thay đổi cách bạn tiếp cận công việc và cuộc sống, từ đó giảm bớt sự trì hoãn và tăng cường năng suất.
Đây không phải là một quá trình dễ dàng, nhưng với sự kiên trì và cam kết, bạn có thể đạt được những thay đổi tích cực và lâu dài trong cách bạn làm việc và đạt được mục tiêu của mình.