Khi công việc kinh doanh affiliate phát triển, bạn sẽ phải thuê nhân viên để vượt trên đối thủ.
Bạn có thể tăng thời gian làm việc, nhưng thật sự đó không phải là câu trả lời để giải quyết mọi vấn đề.
Bạn biết đấy, tôi ghét cái khái niệm “đội quân một người”. Chúng ta chỉ có 24 giờ một ngày, và một người thì không thể chống lại cả một team chất lượng.
Nếu bạn chỉ làm một mình, thì cho dù bạn giỏi tới đâu, thì bạn cũng đang thiêu đốt bản thân trong khi ngoài kia còn rất nhiều lựa chọn tốt.
Thuê nhân viên là một kỹ năng có thể học được
Tôi biết việc thuê ngoài có thể không thoải mái, và cũng tốn thời gian để học. Nhưng hãy nhớ rằng đó là một kỹ năng, và kỹ năng sẽ được cải thiện qua việc luyện tập lặp lại.
Cũng đừng lo nếu bạn mắc sai lầm. Ai cũng có sai lầm mà, quan trọng là phải khắc phục sai lầm và đi tiếp.
Khi người ta hỏi tôi về việc thuê nhân viên, thì họ toàn hỏi câu hỏi cơ bản.
- Nên vào website nào?
- Nên thuê người địa phương, lập văn phòng, hay là quản lý từ xa?
- Có nên thuê bạn bè không?
Những câu hỏi đó không quan trọng bằng việc học cách xây dựng quy trình tuyển dụng vững chắc.
Một khi bạn xây dựng hệ thống, thì bạn có thể thuê người đã có chút kiến thức, những người sẵn sàng học hỏi,…
Và cái suy nghĩ mong muốn phát triển đó sẽ đưa bạn lên đỉnh của cuộc chơi.
Quy trình tuyển dụng nhân viên đầu tiên
Bạn muốn thuê nhân viên, thì bạn cần đi đúng bước, đúng thời điểm.
Khi bạn tuyển dụng không đúng, chà… tôi biết, rất dễ để đổ lỗi cho người khác. Anh ta lười biếng, hay anh ta không phải nhưng những gì bạn mong đợi.
Nhưng hãy nhớ điều này, bạn là người thuê anh ta mà. Hãy nghĩ về quy trình. Các nhân viên đến rồi đi, nhưng quy trình tuyển dụng là tài sản sẽ ở bạn bạn mãi mãi.
May mắn là, nếu bạn biết trước một số sai lầm của người đi trước, thì bạn có thể tránh nó để hạn chế rủi ro không cần thiết.
Có 5 bước quan trọng nhất trong việc tìm kiếm và tuyển dụng, và nếu bạn mới bắt đầu, thì bạn phải đọc kỹ.
1. Mạng lưới những người quen biết.
Lúc này, bạn đã biết affiliate marketing như lòng bàn tay. Có nghĩa là trong những năm qua, có thể bạn cũng quen biết một số người.
Nhân viên thế kế, người viết nội dung, chuyên gia marketing, lập trình viên… trong những năm làm affiliate, chắc hẳn bạn phải quen biết vài người.
Vậy bạn có thể liên hệ với những người từng làm việc với bạn trong quá khứ.
Ví dụ, nếu bạn cần một nhân viên thiết kế, thì hãy chú ý đến những designer giỏi từng làm việc với bạn.
Nếu bạn không muốn liên hệ với họ, thì đây là một vài ý tưởng.
- Tiếp cận với những người mà bạn tin cậy. Nói chuyện với group mastermind, affiliate manager,… để hỏi họ xem có ứng cử viên chất lượng nào không?
- Đăng quảng cáo. Sẽ có rất nhiều người quan tâm. Và cũng có nhiều người trình độ kém tìm tới. Nên phải điều chỉnh quảng cáo cho hợp lý.
Ví dụ, nếu bạn cần một copywriter, thì hãy tập trung vào ProBlogger, đưa bảng công việc phù hợp.
Thủ thuật: Tôi từng làm danh sách công việc rồi quảng cáo trên Upwork, sau đó tôi tìm thấy vài ứng cử viên đủ tiêu chuẩn.
Còn nếu bạn công khai quảng cáo quá rầm rộ thì sẽ có rất nhiều người tìm đến. Lúc ấy sẽ rất khó để tìm ra viên kim cương khi xung quanh có quá nhiều hạt sạn.
Tìm kiếm trên forum. Tôi biết bạn nghĩ gì. Đa số những người trên forum là newbie, không có kiến thức thực tế.
Điều này có thể đúng ở một mức độ nhất định, nhưng cũng sẽ có một vài viên kim cương lẫn trong cát.
STM forum là nơi rất tốt để tìm các copywriter, lập trình viên, nhân viên thiết kế. Họ có thể mới học affiliate marketing, nhưng họ có kỹ năng hữu ích.
Cung cấp tiền thưởng. Tìm những người trong network, những nhân viên cũ, thưởng cho họ nếu họ giới thiệu người cho bạn.
2. Bắt đầu với một cuộc phỏng vấn ngắn
Bạn cần phỏng vấn tối thiểu ba thành viên. Hãy nghĩ nó như là phễu bán hàng. Càng nhiều lead càng tốt.
Tôi biết bạn rất vội. Tôi biết bạn muốn tìm đúng người, tìm nhanh nhất có thể. Nhưng dục tốc bất đạt, hãy bình tĩnh, đi từ từ, sẽ tránh được mối nguy hiểm tiềm năng.
Thay vì chờ đợi để tìm được người hoàn hảo, thì cứ thuê người bình thường trước để giải quyết vấn đề.
Khi bạn đã thu hẹp danh sách, tìm được vài ứng viên, thì hãy bắt đầu phỏng vấn.
Tôi thì nói chuyện với họ qua Skype để xem họ có giao tiếp với tôi tốt không. Nếu họ không thể nói chuyện qua Skype, thì dẹp luôn, không hợp đồng gì cả. Vì tôi muốn truyền đạt những nội dung phức tạp, nên việc giao tiếp là cần thiết. Bạn phải hỏi đúng câu hỏi.
Giả sử bạn muốn một media buyer, và người này đã có một số kinh nghiệm rồi. Thì đây là một số câu hỏi ví dụ:
- Kiến thức tổng quan của bạn về affiliate marketing?
- Bạn có bao nhiêu kinh nghiệm trong lĩnh vực này?
- Bạn có những nguồn lực nào để theo kịp ngành công nghiệp?
- Hãy kể với tôi về một chiến dịch thành công của bạn? Hoặc là một chiến dịch thất bại?
- Theo bạn, điều quan trọng nhất khi chọn affiliate offer là gì?
- Bạn có những kỹ năng nào để thành công với lĩnh vực affiliate này?
- Nếu bạn được tuyển dụng, thì bạn sẽ làm như thế nào để đem lại những thay đổi ngay lập tức cho công ty?
Sau khi phỏng vấn một người, hãy cho điểm anh ta, rồi đến người tiếp theo.
Hãy nghĩ đơn giản thôi, coi nó giống như là test sản phẩm vậy – lọc cát tìm vàng.
Còn một điều quan trọng nữa, phải xem họ có phù hợp với văn hóa của bạn không. Cách dễ nhất để nhận biết là xem xem họ có phù hợp với giá trị cốt lõi của công ty không.
Để tôi lấy ví dụ cho dễ hiểu:
Một người tham gia phỏng vấn vào làm cho Disney, nhưng họ ghét trẻ con. Hay là một người tham gia phỏng vấn vào làm cho công ty thực phẩm ăn chay, nhưng họ lại ăn rất nhiều thịt.
Họ có thể làm việc, nhưng họ có thể không phù hợp với văn hóa công ty.
Ví dụ, nếu giá trị cốt lõi mà bạn đặt ra là “xuất sắc ở tất cả khía cạnh cuộc sống”. Thì ta cần tìm những người thích đọc sách, những người thích tập thể thao.
Vậy thì có thể đưa ra câu hỏi phỏng vấn như: Bạn làm gì để giữ sức khỏe? 3 quyển sách hay nhất mà bạn đọc trong năm nay là gì?
3. Thử việc – Làm thử một dự án
Ok, bạn đã thu hẹp danh sách và muốn đi tiếp. Bây giờ là bắt đầu cuộc vui.
Hãy yêu cầu các ứng viên hoàn thành một dự án nhỏ. Bạn không phải trả tiền cho việc này, nhưng tôi nghĩ rằng nếu cho họ tiền lương, họ sẽ cố gắng làm tốt nhất.
Giả sử, bạn cần người giúp bạn tìm kiếm, so sánh, chọn các affiliate offer.
Trong trường hợp này, hãy chỉ cho các ứng viên mục tiêu chính xác, chỉ cho họ một số bước cơ bản.
“Tìm cho tôi 5 sản phẩm giảm cân tốt nhất cho affiliate, và ít nhất có 3 sản phẩm mới xuất hiện trong vòng vài tháng qua”.
Có lẽ nó sẽ không đủ để giúp bạn đưa ra quyết định cuối cùng, nhưng sẽ cho bạn cái nhìn khái quát xem các ứng viên làm việc thế nào.
Nó còn cho bạn biết ai phù hợp với bạn, đây là điều quan trọng đối với affiliate marketer. Bạn không chỉ cần tìm những người có ý tưởng tốt, mà còn cần người có tầm nhìn giống bạn.
Hoặc bạn có thể đưa ra bài test là các dịch landing page. Cho các ứng viên chụp hình và ghi chú lại để xem họ làm như thế nào.
Nhân viên nên “bắt trước rồi mới sáng tạo đổi mới”, và cho họ quen với phong cách của bạn.
Thủ thuật: Sẽ cần nhiều hơn một bài test để tìm ra người nhân viên phù hợp. Mà, khi bạn trả tiền thử việc cho họ, bạn sẽ thấy người ta sẵn sàng học hỏi, sẵn sàng tiến bước.
Nhân viên, họ muốn chắc rằng bạn có đủ tiền để trả, nên hãy cho họ thấy điều đó, trả tiền cho họ mỗi khi họ làm xong bài test.
4. Đồng ý về trách nghiệm
Bạn đã làm xong, bạn đã có ý tưởng về việc nên thuê ai làm nhân viên đầu tiên. Việc này không dễ, nhưng bạn đã làm được.
Bây giờ, đã đến lúc để chắc chắn bạn có tìm đúng người không. Tin tôi đi, tôi gặp sai lầm này rồi. Tôi thuê nhân viên làm việc này, nhưng rồi phát hiện ra họ lại thích làm một công việc hoàn toàn khác.
Ghi nhớ điều này: hãy thành thực với các ứng viên để tránh có rắc rối về sau.
Có nghĩa là, bạn cần bảo cho các ứng viên chính xác điều mà bạn mong đợi. Lắng nghe phản hồi của họ và đưa ra chỉnh lý phù hợp.
Có hai điều quan trọng nhất:
- Bạn thuê người làm cho bạn chính xác những gì bạn cần.
- Và những nhân viên mới biết rõ bạn đang trông đợi điều gì, và sẵn sàng làm tốt ngay từ ngày đầu tiên.
Làm sao để cả hai bên đồng ý trách nghiệm ngay từ khi bắt đầu.
Và trước khi thuê, hãy hỏi xem có phản hồi nào về họ không? Xếp cũ, đồng nghiệp cũ của họ sẽ cho bạn biết rất nhiều.
5. Thảo luận bước tiếp theo
Cả hai bên đều vui vẻ chấp nhận điều khoản trách nghiệm, và bạn đã sẵn sàng bước tiếp. Bây giờ là giai đoạn khó khăn, đã đến lúc đi lên một level mới. Bây giờ là lúc bắt đầu làm việc.
Hãy thảo luận bước tiếp theo, nói thật rõ ràng. Tôi gợi ý vài điều cho bạn:
- Một ngày cụ thể.
- Danh sách những công việc trong tuần thứ nhất, chia ra từng ngày.
- Danh sách những mục tiêu trong tuần đầu.
- Hệ thống theo dõi quá tiến độ và bàn giao công việc đã hoàn tôi thành.
Một thủ thuật nữa: yêu cầu họ gửi email cho bạn vào cuối ngày.
- Hôm nay bạn đã làm được gì?
- Bạn gặp những khó khăn nào?
- Bạn có muốn hỏi tôi điều gì không?
Đầu tiên, nếu người này không gửi email cho bạn mỗi ngày, thì sao bạn có thể tin tưởng vào giao cho anh ta những dự án lớn. Tiếp theo, bạn sẽ thấy được tốc độ làm việc của anh ta.
Khi tôi thấy nhân viên hoàn thành được một lượng công việc lớn, tôi sẽ thả cho họ tự do.
Đừng quên cho họ thông tin liên hệ. Tôi sẽ không cho họ thông tin liên hệ chi tiết nếu họ mới làm. Tôi chỉ cho họ email để tiếp tục nói chuyện.
Một khi họ đã trở thành một mắt xích quan trọng trong hệ thống và cần liên hệ với tôi nhiều hơn, thì tôi sẽ cho họ thêm thông tin chi tiết.
Mà, nếu bạn chưa tìm được phần mềm quản lý team, thì hãy tìm ngay đi. Có thể dùng Trello, Wrike, Slack, đó là những công cụ khá tốt.
Nếu bạn làm việc với người ở bên kia trái đất, thì việc giao tiếp rất quan trọng. Khi bạn thuê nhân viên đầu tiên, hãy tìm cách để họ dễ dàng liên lạc với bạn, và cần đảm bảo rằng bạn biết cách liên hệ với họ.
Quan trọng: Cần thiết lập thời gian thử việc. Cho họ thử việc trong vòng 21 ngày. Bạn sẽ thấy họ thích nghi như thế nào trong 3 tuần.
Nếu họ vượt qua bài kiểm tra, thì họ có thể trở thành nhà thầu độc lập toàn thời gian. Ba tuần sẽ cho bạn biết rất nhiều về nhân viên tiềm năng.
Đối với nhân viên toàn thời gian, thì sẽ khác (vì còn có hợp đồng, luật…). Đối với nhân viên thì tôi sẽ cho họ thử việc lâu hơn so với nhà thầu độc lập.
Các sai lầm cần tránh
Trong ngành affiliate này, tôi đã nhìn thấy rất nhiều rồi. Có người làm việc với tôi đến tận bây giờ. Cũng có người chỉ làm với tôi một dự án rồi biến mất mãi mãi.
Có người mà… tôi chỉ muốn quay lại thời gian để quên hết ký ức về họ, coi như chưa từng biết họ.
Để tăng cơ hội tìm kiếm và tuyển dụng nhân viên phù hợp, hãy tránh những sai lầm sau.
Thuê người đó vì anh ta là bạn mình. Tôi có rất nhiều người bạn bên trong và ngoài ngành. Tôi từng làm việc với vài người, nhưng phải phán đoán và đánh giá kỹ càng.
Thuê bạn bè có thể rất tốt, nhưng bạn phải giữ họ ở cùng level với những nhân viên là người không quen. Phải đảm bảo họ tôn trọng bạn.
Thuê người đầu tiên mà bạn tìm được. Đúng thế, người đầu tiên, bạn sẽ nghĩ anh ta là ứng viên tốt nhất. Nhưng làm sao mà bạn biết rõ nếu bạn không phỏng vấn những người khác.
Không có hướng dẫn làm việc rõ ràng. Nếu tôi thuê một nhân viên, thì tôi phải biết rõ là tôi cần điều gì. Nên thế, bạn cần biết bạn muốn họ làm gì, rồi tìm người làm việc đó.
Quá khoe khoang công việc của mình. Khi affiliate thuê nhân viên, thì họ thường tự nhận họ là một huyền thoại affiliate (và sự thật là rất nhiều người làm vậy).
Vậy thì có rất nhiều thằng sẽ có ý định lừa tiền của bạn. Khi bạn kiếm nhiều tiền, thì ai cũng muốn làm việc với bạn. Phải kiểm tra kỹ.
Quên xem xét các lời giới thiệu từ người khác và cách họ làm việc ở các công ty quá khứ. Đừng quên nhé, quá khứ giúp ta dự đoán tương lai.
Chỉ tìm kiếm những affiliate marketer có kinh nghiệm. Bạn nên biết: tôi thích thuê những người không biết nhiều về affiliate marketing.
Nếu họ có một vài kỹ năng và thái độ đúng đắn, tôi sẽ dạy họ phần còn lại. Đừng tìm kiếm người phù hợp hoàn hảo, đừng rơi vào cái bẫy đó.
Nó không tồn tại đâu, và bạn sẽ mất thời gian tìm kiếm. Nếu tìm được người đủ thông minh và chăm chỉ, họ sẽ học hỏi nhanh chóng, và sẽ không mắc những sai lầm từ những chiến dịch trước.
Họ có phù hợp với các nhân viên khác không (phù hợp nền văn hóa)? Một thủ thuật tôi thường dùng đó là cho các nhân viên hiện tại tham gia phỏng vấn.
Tại sao? Vì đó là người sẽ làm việc với họ. Điều này rất đúng với đội nhóm điều khiển từ xa – nếu có hai ông nhân viên ghét nhau, coi nhau như cái đinh trong mắt thì thật không ổn tí nào.
Hãy bắt đầu hành động, tìm kiếm nhân viên đầu tiên nhé. Nếu bạn tìm đúng người, bạn sẽ có nhiều thời gian hơn, nhiều tài nguyên hơn để tập trung vào công việc mà mình giỏi nhất.
Đừng nghĩ rằng bạn có thể thành công một mình. Hãy xây dựng đội nhóm để đưa bạn lên đẳng cấp level thế giới.