Nếu bạn như tôi, thì chắc chắn chẳng ai muốn thấy lưu lượng truy cập trang web của mình bị giảm đột ngột chỉ vì một sai lầm nào đó. Việc bị Google “tặng” cho một hình phạt có thể khiến lưu lượng truy cập của bạn sụt giảm thê thảm, nhưng điều tồi tệ hơn là bạn còn không biết tại sao điều đó lại xảy ra.
Hôm nay, tôi sẽ hướng dẫn bạn cách tránh các hình phạt của Google, và nếu bạn đã không may bị trừng phạt, thì đây là cách phục hồi.
Google Penalties Là Gì?
Hình phạt của Google là khi trang web của bạn vi phạm hướng dẫn của Google, và kết quả là thứ hạng trên công cụ tìm kiếm của bạn bị giảm mạnh. Điều này có thể ảnh hưởng đến cả trang web và blog, đẩy nó từ top kết quả xuống đáy vực một cách không thương tiếc. Điều tệ nhất là bạn có thể không nhận ra ngay; đôi khi sự giảm sút lưu lượng không quá rõ rệt mà diễn ra từ từ. Và một khi bạn đã bị phạt, việc khôi phục có thể tốn khá nhiều thời gian và công sức.
Câu Chuyện của Tôi
Quay lại một chút vào năm 2013, khi bài hát “Thrift Shop” của Macklemore làm mưa làm gió còn meme “Harlem Shake” đang tràn ngập internet. Khi đó, tôi đang sở hữu một loạt website affiliate và kiếm được doanh thu rất ổn định. Mọi thứ đang tiến triển tốt đẹp cho đến một buổi sáng, khi tôi thức dậy và kiểm tra Google Analytics – tôi phát hiện ra tất cả lưu lượng truy cập của mình gần như “bốc hơi” 80% chỉ sau một đêm. Cái gì đã xảy ra?
Chính là bản cập nhật thuật toán Google Penguin đã giáng cú đòn chí mạng lên website của tôi. Tôi không phải là người duy nhất, rất nhiều người trong cộng đồng SEO vào thời điểm đó cũng chịu chung số phận. Sau nhiều đêm trăn trở, thay vì bỏ cuộc và đi làm sandwich tại Subway, tôi đã quyết định học từ sai lầm và tìm hiểu kỹ Google penalties để không bao giờ rơi vào tình huống đó nữa.
Làm Sao Nhận Biết Bạn Đã Bị Phạt?
Việc đầu tiên bạn cần làm là xem xét kỹ xem mình có thực sự bị phạt hay không, bởi đôi khi lưu lượng truy cập giảm sút có thể không phải do hình phạt của Google. Dưới đây là một số lý do khiến bạn có thể trải qua sự giảm sút mà không hề bị phạt:
Google Trends và Tính Thời Điểm
Nếu bạn tham gia vào những niche cụ thể mà chỉ nổi thời gian ngắn, ví dụ như “keto diet”, bạn sẽ thấy rằng lưu lượng truy cập có thể giảm do xu hướng thị trường thay đổi. Sử dụng Google Trends, bạn có thể kiểm tra xem liệu lĩnh vực bạn đang làm có đang mất dần sự quan tâm hay không.
Thứ hạng tìm kiếm trên Google
Thứ hạng tìm kiếm của Google liên tục thay đổi. Trang web của bạn có thể xếp hạng ở vị trí số 3 một ngày, và rồi tụt xuống số 7 vào ngày hôm sau chỉ vì thuật toán đang thử nghiệm. Khi thứ hạng này biến động, bạn có thể nghĩ mình bị phạt nhưng sự thật đó chỉ là bình thường.
Tính Mùa Vụ
Nhiều trang web chịu ảnh hưởng bởi tính mùa vụ. Nếu bạn kinh doanh trong lĩnh vực thể thao ngoài trời, bạn sẽ thấy lưu lượng truy cập tăng vọt vào mùa hè, sau đó giảm vào mùa đông. Điều này hoàn toàn bình thường và không liên quan tới việc bị phạt.
Phân Loại Hình Phạt Của Google
Có hai loại hình phạt chính mà bạn có thể gặp phải:
Hình Phạt Thủ Công (Manual)
Hình phạt thủ công là khi một nhân viên của Google phát hiện trang web của bạn vi phạm các chính sách và áp dụng hình phạt trực tiếp. Để xem bạn có bị hình phạt thủ công hay không, hãy đăng nhập vào Google Search Console và vào mục “Security and Manual Actions”. Nếu bạn có hình phạt, bạn sẽ thấy rõ những gì cần khắc phục. Vấn đề phổ biến nhất là inbound links không tự nhiên, tức là backlink từ những nguồn không đáng tin cậy.
Hình Phạt Thuật Toán (Algorithmic)
Hình phạt thuật toán thì phức tạp hơn vì bạn sẽ không nhận được thông báo chính thức. Việc bạn cần làm là kiểm tra xem ngày lưu lượng truy cập giảm đột biến có trùng với một đợt cập nhật thuật toán nào không. Moz có danh sách các cập nhật thuật toán của Google suốt nhiều năm qua, việc của bạn là xem xét lại và đối chiếu.
Các Hình Phạt Thủ Công Thường Gặp
Inbound Links Không Tự Nhiên
Nếu bạn sử dụng backlink từ các trang spam hoặc trang kém chất lượng, rất có thể bạn sẽ bị đánh dấu. Việc của bạn là kiểm tra lại toàn bộ backlink, liên hệ với các trang xấu để yêu cầu gỡ backlink xuống hoặc sử dụng tệp disavow để từ chối những liên kết đó.
Nội Dung Mỏng (Thin Content)
Nội dung mỏng là những trang có rất ít thông tin, không cung cấp giá trị thực sự cho người đọc. Hoặc thậm chí là những trang chỉ chứa nội dung được tạo bằng AI rẻ tiền hay nội dung sao chép. Điều này không những khiến người dùng mất thiện cảm mà còn làm Google hạ thấp xếp hạng của bạn. Giải pháp là bạn phải nâng cấp nội dung, làm cho nó hữu ích và sâu sắc hơn.
Spam Do Người Dùng Tạo Ra
Nếu trang web của bạn chứa nhiều nội dung rác do người dùng tạo ra, ví dụ như phần bình luận chứa đầy liên kết không liên quan, điều này có thể dẫn tới việc Google phạt bạn. Để tránh điều này, bạn cần kiểm soát chặt chẽ hơn các nội dung do người dùng tạo ra và thường xuyên xoá bỏ các nội dung spam.
Hình Phạt Thuật Toán: Chi Tiết Hơn Về Penguin và Panda
Penguin: Liên Kết Không Chất Lượng
Những liên kết không chất lượng, không liên quan hoặc đến từ các trang spam là nguyên nhân chính khiến bạn bị phạt bởi thuật toán Penguin. Bài học từ trải nghiệm của tôi năm 2013 là tôi đã sử dụng công cụ tạo link tự động quá nhiều, khiến trang web của tôi ngập trong những backlink tồi.
Penguin chủ yếu tập trung vào chất lượng backlink. Bạn cần xây dựng một profile backlink tự nhiên hơn, bao gồm việc tránh các anchor text quá tối ưu hóa và không lạm dụng việc chèn link vào các bài viết người khác.
Panda: Nội Dung Kém Chất Lượng
Panda thì ngược lại, tập trung vào chất lượng nội dung. Nếu trang web của bạn chứa quá nhiều nội dung mỏng, trùng lặp hoặc không có giá trị, không sớm thì muộn bạn sẽ gặp khó khăn. Hãy đảm bảo rằng nội dung của bạn thực sự hấp dẫn và cung cấp giá trị cho người đọc.
Cách Tránh Hình Phạt
Để tránh hình phạt của Google, bạn cần chủ động và duy trì chất lượng trang web ở mức ổn định. Một số lưu ý quan trọng bao gồm:
Kiểm tra audit trang thường xuyên: Việc kiểm tra audit là cực kỳ cần thiết để phát hiện sự cố kỹ thuật, lỗi nội dung hay những sai phạm về liên kết.
Chất lượng nội dung: Hãy chắc chắn nội dung của bạn phù hợp với guideline của Google. Đừng sử dụng nội dung sao chép, nội dung AI hoặc cố nhồi nhét từ khóa một cách thiếu tự nhiên.
Chất lượng backlink: Chỉ nhận backlink từ các nguồn đáng tin cậy. Những trang spam hoặc quá nhiều backlink từ cùng một nguồn sẽ bị Google phát hiện dễ dàng.
Làm Gì Nếu Website Bị Google Phạt?
Nếu bạn nhận được cảnh báo hoặc bị phạt, đừng quá lo lắng. Điều đầu tiên là bạn cần khắc phục các vấn đề mà Google đã chỉ ra, sau đó gửi lại yêu cầu xem xét (reconsideration request). Đây là bước bắt buộc nếu bạn muốn Google bỏ hình phạt thủ công.
Công Cụ Hỗ Trợ SEO
Nếu bạn đang vật lộn với SEO, có rất nhiều công cụ trên thị trường có thể hỗ trợ bạn. Ahrefs là một trong những công cụ yêu thích của tôi để làm audit, nghiên cứu đối thủ và tìm ra các chiến lược backlink hiệu quả. Nó giúp dễ dàng phân tích yếu tố kỹ thuật và xây dựng chiến lược nội dung tối ưu.
Kết Luận
Việc tránh và phục hồi từ các hình phạt của Google không phải là điều dễ dàng, nhưng với sự hiểu biết và sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bạn hoàn toàn có thể giảm thiểu rủi ro và giữ cho lưu lượng truy cập của mình ổn định. Lưu ý những mẹo và kỹ năng tôi đã chia sẻ ở trên có thể là chìa khóa để bạn luôn chiến thắng thuật toán tìm kiếm khó nhằn của Google.
