Thời đại là năm 2025, và SEO đã thay đổi hoàn toàn. Nghiên cứu từ khóa đã là chuyện của quá khứ. Backlink dần biến mất. Nhờ sức mạnh của trí tuệ nhân tạo, nhiều vấn đề kỹ thuật SEO được giải quyết trước khi chúng kịp xuất hiện. Nghe qua thì cứ tưởng đây là dấu chấm hết của nghề SEO… Nhưng có thật như vậy không?
Gần đây, dư luận đang dậy sóng khi nói về trí tuệ nhân tạo (AI) và các công cụ thế hệ mới như ChatGPT, Sydney, và Bard. Có ý kiến cho rằng những công cụ này sẽ làm SEO “chết dần”. Nhưng theo kinh nghiệm của tôi thì câu chuyện này chẳng khác gì cơn sốt voice search vài năm trước. Để tôi nhắc lại.
Những Dự Đoán Lúc Voice Search Nổi Lên
Khoảng từ năm 2014 đến 2018, voice search (tìm kiếm bằng giọng nói) là chủ đề bàn tán khắp nơi. Google liên tục tung ra các thống kê ấn tượng, như 55% thanh thiếu niên và 41% người lớn sử dụng giọng nói để tìm kiếm mỗi ngày. Họ còn công bố rõ ràng người ta tìm kiếm như thế nào và ở đâu bằng giọng nói. Thiệt tình, lúc đó bạn nghe ai cũng nghĩ rằng voice search sẽ trở thành tương lai không thể thiếu của SEO – và nếu bạn không tối ưu cho nó, bạn sẽ bị bỏ lại phía sau.
SEO lúc đó cuống cuồng đua theo xu hướng, nhưng kết quả thì sao? Không hề có ai thực sự bị bỏ lại. Những câu trả lời từ thiết bị tìm bằng giọng nói, như Google Home hay Amazon Alexa, thực ra đều được kéo từ featured snippets – thứ mà chúng ta đã tối ưu hóa từ nhiều năm trước rồi.
ChatGPT Và Voice Search Có Gì Giống Nhau?
Bây giờ, quay lại với ChatGPT và AI. Bạn cảm nhận được sự tương đồng chưa? Một lần nữa, công nghệ AI lại đang là chủ đề nóng, cũng giống như câu chuyện voice search ngày xưa. Nhưng dù có nhiều người nói về nó, vẫn không nhiều người thực sự hiểu sâu về AI, Machine Learning (ML) và Natural Language Processing (NLP).
Vậy ChatGPT có thực sự sẽ thay đổi cả ngành SEO? Trước khi kết luận quá nhanh, chúng ta cần xem xét một chút về các khái niệm cơ bản.
AI, NLP và Machine Learning: Hiểu Để Không Hoang Mang
Trước hết, AI là thuật ngữ chung và rộng cho các máy móc có thể mô phỏng được trí tuệ con người. Nhưng AI không phải là tất cả – trong đó, NLP và ML là những nhánh con. NLP giúp máy móc hiểu, diễn giải và tạo ra ngôn ngữ giống như con người. Nó tách nhỏ các đoạn hội thoại thành từ, cụm từ, sau đó phân tích để đưa ra thông tin phù hợp.
Còn ML, giống như tên gọi, là quá trình “dạy” các thuật toán để chúng có thể dự đoán và ra quyết định từ dữ liệu. ML càng được cung cấp nhiều dữ liệu thì độ chính xác sẽ càng cao.
ChatGPT Hoạt Động Thế Nào?
ChatGPT là một mô hình ngôn ngữ lớn (Large Language Model – LLM), là sản phẩm của deep learning – một nhánh nhỏ trong ML. Deep learning sử dụng các mạng nơ-ron nhân tạo (Artificial Neural Networks – ANNs) để hiểu sâu các mối quan hệ và quy luật trong dữ liệu. Đây chính là cách mà ChatGPT tạo ra văn bản từ những dữ liệu khổng lồ đã được huấn luyện trước đó.
Khác với voice search kéo thông tin từ cơ sở dữ liệu bên ngoài, ChatGPT được huấn luyện trước từ khối dữ liệu khổng lồ trên internet. Khi bạn hỏi nó một câu hỏi, nó sẽ dự đoán từ tiếp theo trên cơ sở các mẫu đã học. Điều này làm cho ChatGPT trở thành một công cụ mạnh mẽ hơn nhiều so với voice search.
Trí Tuệ Nhân Tạo Và SEO Sẽ Đi Đến Đâu?
Tôi tin rằng AI sẽ mang lại những thay đổi lớn cho SEO, nhưng không có nghĩa là nguyên ngành này sẽ bị “giết chết”. Thay vào đó, sẽ có sự phân chia rõ rệt giữa những người thắng và kẻ thua trong cuộc chơi này.
Thay Đổi Trong Thị Trường
Trước mắt, tôi nghĩ rằng AI sẽ chiếm dần thị phần ở các truy vấn đơn giản mà không đòi hỏi chuyên môn sâu. Ví dụ như những câu hỏi định nghĩa cơ bản, danh sách mẹo vặt, hay các truy vấn “how-to” đơn giản thường chỉ cần kiến thức cơ bản. AI sẽ cung cấp câu trả lời nhanh chóng và gọn gàng hơn nhiều so với một bài blog dài 4.500 từ.
Tác Động Đến Công Việc SEO
Một điều rõ ràng nữa là giá trị của nội dung SEO cơ bản sẽ giảm đi. Những người viết nội dung chung chung, không có chuyên môn sâu sẽ khó mà giữ được mức giá $0.05 từ mỗi chữ viết ra. Giờ đây, khi có ChatGPT tạo nội dung nhanh hơn, rẻ hơn và đôi khi chất lượng còn hơn hẳn, nội dung dạng này sẽ được AI “gánh” thay vì thuê các cây viết tự do cấp thấp.
Nhưng điều đó không có nghĩa là các chuyên gia trong lĩnh vực chuyên biệt sẽ mất việc. Tôi tin rằng những người viết nội dung cho các ngách kỹ thuật chuyên sâu sẽ không bị ảnh hưởng nhiều.
Chất Lượng Nội Dung Phải Tăng Lên
Đây chính là áp lực cho những nhà sáng tạo nội dung: mong chờ rằng tiêu chuẩn về “chất lượng” nội dung sẽ tăng mạnh. Khi AI có thể tự động tạo ra những nội dung cơ bản giống nhau, thì sự khác biệt sẽ đến từ việc tạo nội dung độc đáo, chất lượng cao và có chiều sâu. Nói cách khác, ai cũng có thể dùng AI để tạo văn bản, nhưng không phải ai cũng tạo ra nội dung thực sự có giá trị.
Thêm vào đó, với xu hướng người dùng thích xem video hơn là đọc văn bản, tôi cho rằng kết quả từ video sẽ tiếp tục tăng nhanh trên kết quả tìm kiếm. Ví dụ, khi bạn tìm kiếm “best squat rack”, một bài blog có thể liệt kê mấy đặc điểm cơ bản hay lấy nhận xét từ Amazon, nhưng một video thì sẽ cho bạn cái nhìn chân thực hơn từ những người có kinh nghiệm thực sự trong thể hình, trực tiếp so sánh và đánh giá sản phẩm.
SEO Có Thực Sự Chết?
Câu trả lời của tôi là không. Ai cũng có thể làm vài trò thú vị với ChatGPT như tạo công thức nấu ăn từ danh sách nguyên liệu sẵn có, nhưng điều đó không đủ để làm SEO biến mất. Hai lý do tôi tin rằng SEO vẫn sống:
- AI Không Thể Có Kinh Nghiệm Thực Tế
Google vừa nâng cấp tiêu chí đánh giá nội dung của họ vào tháng 12 năm 2022, thêm yếu tố “experience” (kinh nghiệm) vào mô hình E-A-T. Điều này có nghĩa Google sẽ đánh giá cao những nội dung chứng tỏ được trải nghiệm thực tế với sản phẩm, dịch vụ hoặc địa điểm. AI không thể trải nghiệm đời thực như con người, và đây là lý do khiến chúng không thể thay thế SEO trong những lĩnh vực đòi hỏi trải nghiệm thực tế.
- SEO Là Một Nghề Đa Dạng
SEO không chỉ là viết bài blog. Xây dựng backlink dựa trên các mối quan hệ, tối ưu hóa kỹ thuật trang web, nghiên cứu từ khóa… đều là những kỹ năng quan trọng mà AI không thể thực hiện được. Chúng ta là những người hiểu khách hàng, biết lấy dữ liệu thực tế và giải quyết những vấn đề kỹ thuật phức tạp mà ta sẽ không bao giờ giao phó cho AI.
Kết Luận
Tôi hiểu rằng nhiều người đang lo lắng về sự thay đổi mà AI mang lại, nhưng SEO vẫn chưa chết. Thậm chí, nếu biết sử dụng AI, nó có thể giúp bạn tối ưu hóa quy trình SEO của mình tốt hơn.
Thực ra, thay vì lo lắng, bạn nên xem thử làm sao để dùng ChatGPT phục vụ SEO của mình. Còn nếu bạn muốn biết cụ thể hơn về cách dùng ChatGPT cho SEO, hãy thử xem video hướng dẫn tôi đã thực hiện và đừng quên đăng ký theo dõi để nhận thêm nhiều thông tin hữu ích khác trong tương lai!